Sowiecka cywilna maska przeciwgazowa typu GP2

Pierwsze maski typowo cywilne produkowane na terenie ZSRR to maski typu GP2( Grazhdanskiy Protivogaz) były to prymitywne maski i nie zapewniały dobrej ochrony mimo to stały się one wzorem dla projektowania późniejszych masek tak jak maska Zelinsky - Kumant, produkowano je od początku lat dwudziestych do około 1937 roku i używano aż do końca lat pięćdziesiątych, jeszcze używane maski GP2 w 1952 roku wyposażono w nowe zawory wydechowe ze względu na złą jakość wykonania fabrycznie montowanych, natomiast filtropochłaniacze produkowano do kwietnia 1943 roku. Jest to bardzo rzadka maska jak zresztą wszystkie maski rosyjskie wyprodukowane przed 1945 rokiem.

Produkowane w dwóch podstawowych wersjach, lecz spotyka się dużo odmian różniących się miedzy sobą drobnymi szczegółami głównie mam na myśli obudowę zaworu wydechowego( występowała ona najprawdopodobniej w trzech odmianach, pierwsza na środku miała duży otwór a wokół niego 7 mniejszych i pół koliste wycięcie na dolnej części obudowy późniejsza odmiana nie miała wycięcia półkolistego, ale znajdowało się 8 małych otworów ostatnie modele miały w obudowie 15 małych otworów ułożonych w 3 okręgi) i okulary( w większości były wykonane z tworzywa sztucznego i wklejone do części twarzowej natomiast ostanie modele miały szklane okulary w metalowych obudowach podobne do zastosowanych w masce typu BN). W ciągu całego okresu produkcyjnego wyprodukowano prawie 5 000 000 sztuk tych masek.

Zaletą było to, iż maska uniemożliwiała cofanie się gazów, była to pierwsza rosyjska maska, w której rozwiązano ten problem. Jedną z kilku wad jest bardzo mały kąt widzenia przez okulary. Maski były przeznaczone dla ludności cywilnej, choć właściwie ludność nie przetrzymywała masek w domu, lecz były one składowane w magazynach przez miejscowe organizacje OC istnieje prawdopodobieństwo, iż wydano część tych masek dla oddziałów wojskowych podczas wojny domowej(1919-1921), cylindryczny filtropochłaniacz był przymocowany na stałe(zasznurowany) do części twarzowej, co utrudniało jego wymianę. Wydano bardzo dużo masek GP2 w latach dwudziestych i trzydziestych podczas ćwiczeń nalotów w miastach Rosyjskich. Wersja z pierwszego okresu produkcji puszkę filtropochłaniacza miała wykonaną z woskowanego kartonu natomiast górny element był zrobiony z cienkiej blachy stalowej całość pokryta szarym lakierem z czarną sygnaturą ''G.P.2'' a nad nią numer seryjny maski. Po lewej stronie maski znajdował się zawór wydechowy w okrągłej stalowej obudowie polakierowanej na zielono lub szaro. Część twarzowa była zrobiona z jednego kawałka materiału połączonego pod podbródkiem, który był materiałem podgumowanym, mimo iż polepszono jakość gumy była ona słabej jakości w porównaniu z zachodnimi standardami, ogłowię przyszyte bezpośrednio do części twarzowej składało się z taśmy pozwalającej zawieszenie maski na szyi i 6 pasków, które posiadały elastyczne wstawki znajdowały się także dwie sprzączki służące do regulacji wielkości ogłowia.

Druga wersja różniła się zmodernizowaną częścią twarzową albowiem zastosowano wyściółkę na wewnętrznej powłoce maski, która przylegała do twarzy oraz zastosowano 3 dodatkowe połączenia materiału( 2 nad brwiami oraz wzdłuż nosa), co zapewniło lepsze dopasowanie się maski do twarzy. Kolor materiału mógł być szary lub brązowy. Zmieniono również puszkę filtropochłaniacza na metalową malowana na szaro z przetłoczeniem na 2/5 wysokości w przeciwieństwie do poprzedniego modelu była ona zadrutowana na części twarzowej. Dwie pary bocznych pasków ogłowia były wtopione w część twarzową. W 1948 roku instytut w Porton Down wyemitował maskę wzorowaną na typie GP2 przeznaczona dla strażaków i cywilów.

 Marek Kulig